تنوع ژنتیکی و ارزیابی ارقام نخود برای عملکرد دانه و اجزای آن در شرایط کشت آبی و دیم
نویسندگان
چکیده
کمبود آب از جمله عوامل مهم در کاهش عملکرد گیاهان زراعی در جهان است. به منظور برآورد تنوع ژنتیکی، وراثت پذیری و تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی بین صفات مرفولوژیک در شرایط کشت آبی و دیم، بیست ژنوتیپ نخود در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران در سال زراعی ۸۵-۸۴ کشت گردیدند. در کشت آبی گیاهان در سه مرحله شامل ساقه دهی، ظهور و پر شدن غلاف آبیاری شدند ولی در آزمایش دیم هیچ گونه آبیاری انجام نشد. ژنوتیپهای 95274 s در شرایط آبیاری و x95th69 در کشت دیم دارای بیشترین تعداد غلاف و تعداد دانه در بوته و همچنین عملکرد دانه بودند. ژنوتیپهای x96th54 و x95th69 عملکرد نسبتأ بالایی در هر دو شرایط آبی و دیم داشتند. بالاترین مقدار ضریب تنوع ژنوتیپی و فنوتیپی در شرایط آبی (به ترتیب ۶۱/۳۲ و ۶۷/۳۴ درصد) و در شرایط دیم (به ترتیب ۸۸/٤۷ و ۳۹/۴۹ درصد) و همچنین برآورد وراثتپذیری (به ترتیب ۸۸ و ۹۳ درصد در شرایط آبی و دیم) به عملکرد دانه تعلق داشت. در شرایط دیم، همبستگی بین عملکرد دانه و اجزای آن مثبت و معنیدار بود در حالی که در شرایط آبی عملکرد دانه همبستگی مثبت معنیداری با تعداد غلاف در بوته (۵۰/۰r=) و تعداد دانه در بوته (۴۹/۰r=) داشت. بر اساس نتایج تجزیه ضرایب مسیر، بیشترین آثار مستقیم ( ۹۹/۰ و ۷۳/۰ به ترتیب در آزمایش آبی و دیم) و غیر مستقیم (۸۹/۰ در کشت آبی و ۷۱/۰ در شرایط دیم) بر عملکرد دانه به ترتیب به صفات تعداد دانه در بوته و تعداد غلاف در بوته تعلق داشت. با استفاده تجزیه خوشهای، ارقام در شرایط آبی به سه و در شرایط دیم به چهار گروه تقسیم بندی شدند. بر اساس نتایج این تحقیق، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته میتوانند به عنوان شاخصهای انتخاب ژنوتیپهای برتر در برنامههای بهنژادی نخود مورد استفاده قرار گیرند.
منابع مشابه
برآورد تنوع ژنتیکی، وراثتپذیری و رابطة بین عملکرد دانه و اجزای وابسته در ژنوتیپهای نخود پاییزه در شرایط دیم
به‌منظور برآورد تنوع، وراثتپذیری، روابط بین صفات و تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بین عملکرد دانه و اجزای عملکرد، چهارده رگة (لاین) نخود سفید به مدت سه سال (93-1390) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار، ارزیابی شدند. نتایج تجزیة مرکب گویای معنیدار بودن تفاوت بین ژنوتیپ‌ها در اغلب صفات بود. بالاترین مقدار ضریب تغییرات فنوتیپی به ترتیب برای عملکرد دانه، شمار غلاف در بوته و شمار دانه در بوت...
متن کاملبررسی تنوع ژنتیکی در ارقام و توده‌های مختلف نخود برای صفات زراعی در شرایط دیم
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ارقام و توده‌های نخود زراعی، آزمایشی در قالب طرح آگمنت با استفاده از 96 توده مختلف نخود تیپ کابلی به همراه پنج رقم شاهد (آرمان، بیونیج، جم، هاشم و ILC-482) با چهار بلوک در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی در سال زراعی 85- 1384 انجام شد. برای ارزیابی توده‌ها صفات مورفولوژیکی، فیزیولوژیکی، فنولوژیکی و اجزاء عملکرد در طی مراحل رشدی گیاه و در آزمایشگاه اندا...
متن کاملاثر ماندابی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه نخود در شرایط دیم
سابقه و هدف: حدود ۱0 درصد از اراضی قابل کشت در دنیا و تقریباً یک میلیون هکتار از اراضی زیر کشت ایران دارای مشکل ماندابی است. زمانی که میزان آب خاک در حدی افزایش یابد که از جریان اکسیژن در خاک ممانعت کند، ماندابی اتفاق می‌افتد. گیاهان دارای مکانیسم‌های متفاوتی در برابر ماندابی هستند. میزان خسارت به نوع گیاه، رقم، مدت ماندابی، مرحله رویش گیاه، دمای آب و غیره بستگی دارد. بنابراین، پژوهش حاضر به منظ...
متن کاملبررسی عملکرد ارقام نخود در شرایط دیم
در این بررسی واکنش چند رقم نخود نسبت به خشکی ونیز تاریخ کاشت شامل چند زمان کشت از 15 آبان تا 10 فروردین درطرح کرتهای خرد شده و طرح کرتها ی دوبار خرد شده به آزمون گذاشته شد. همچنین واکنش یک کلکسیون از ارقام نخود نسبت به کشت دیم (بدون آبیاری) در منطقه کرج مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که دوره زمانی نیمه آبان تا نیمه آذر بهترین زمان کشت زمستانه نخود دراین منطقه است. که به این ترتیب گیاه با...
متن کاملبررسی تنوع ژنتیکی و وراثتپذیری عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام کلزای بهاره
Canola as an oil plant that is considered as an important plant among other oilseed plants due to its high seed performance as well as oil content. Genetic diversity is necessary for breeding program and increasing selection efficiency. This study was conducted to investigate the genetic diversity and heritability of yield and some morphological traits in spring rapeseed, at Dezful, Khozestan P...
متن کاملتنوع ژنتیکی در ارقام گندم پاییزه نسبت به عملکرد و اجزای عملکرد دانه
این آزمایش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در ارقام گندم پاییزه بر اساس عملکرد و اجزای عملکرد دانه در سال زراعی 89-88 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز اجرا شد. عملیات زراعی از قبیل کاشت بذر، مصرف کود و سم در مزرعه و آبیاری به صورت روش های متداول انجام گردید. صفات زراعی و مورفولوژیک، تعداد روز تا ظهور سنبله، تعداد روز تا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
iran agricultural researchجلد ۲۹، شماره ۲، صفحات ۳۹-۵۰
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023